Neemt automatisering alles over?

Bestaan de banen die nu door mensen worden uitgevoerd over tien jaar ook nog? Deze vraag komt de laatste drie jaar regelmatig voor, nu de term automatisering steeds vaker ter sprake komt. Wat zijn de gevolgen hiervan voor de mens en de arbeidsmarkt in de toekomst?

Automatisering betekent het vervangen van menselijke arbeid door machines of computers en computerprogramma’s. Het Rathenau instituut heeft onderzoek gedaan naar de gevolgen van automatisering. Het gedachtegoed hierachter is vaak economisch van aard, namelijk het besparen van geld. Machines en computers kunnen namelijk 24 uur per dag, 7 dagen per week doorwerken.  Dit leidt op de langere termijn tot lagere kosten in vergelijking met menselijke arbeid.

Ondanks dat de term de afgelopen 3 jaar veelvuldig besproken wordt, vindt automatisering al langer plaats. Verkeerslichten worden bijvoorbeeld bediend door een automatisch systeem, terwijl kassa’s niet alleen de prijs berekenen, maar ook meteen het voorraadsysteem bijhouden. Dit waren vroeger door de mens uitgevoerde beroepen.

Het verschil tussen vroeger en nu is dat automatisering sneller en massaler optreedt. Veel industriële processen waar nog vaak mankracht voor wordt gebruikt, wordt meer en meer overgenomen door robots en computers. Het gevolg hiervan is dat de hoeveelheid banen afneemt, omdat robots minder kosten en efficiënter kunnen werken dan mensen. Bovendien is de technologie zodanig verbeterd, dat robots nu slechts geprogrammeerd hoeven te worden door één werknemer om 24 uur per dag arbeid te kunnen leveren.

Wat betreft de banenmarkt gaat er het een en ander veranderen in de toekomst. Het Rathenau Instituut heeft onderzocht of ‘slimme’ technologie uiteindelijk banen zal gaan vervangen. Uit dit onderzoek is gebleken dat alle opleidingsniveaus hierdoor getroffen kunnen worden, met als uitgangspunt dat de IT op alle niveaus cognitief routinewerk zal gaan overnemen.

McKinsey, een gerenommeerd adviesbureau uit de Verenigde Staten, heeft ook onderzoek gedaan naar de invloed van automatisering op de banenmarkt. Uit dit onderzoek is gebleken dat minder dan vijf procent van de banen kans maakt om volledig geautomatiseerd te worden. Echter stellen zij wel dat in bijna elk beroep er delen zullen worden geautomatiseerd. Wat hierbij opvalt, is dat het onderzoek van het Rathenau instituut aangeeft dat er meer zal veranderen door robotisering. Echter wordt in dit onderzoek niet gesteld dat veel banen compleet zullen verdwijnen, wat deels vergelijkbaar is met het onderzoek van McKinsey.

Het World Economic Forum (WEF) heeft in 2016 onderzoek uitgevoerd waarin zij een andere invalshoek van automatisering bekijken, namelijk het ontstaan van nieuwe banen. Zij voorspellen dat twee derde van de kinderen die nu naar de basisschool gaan, later een beroep zullen krijgen die nu nog niet bestaan. De sectoren waarin voornamelijk nieuwe beroepen zullen ontstaan, hebben betrekking op kunstmatige intelligentie, robotica, nanotechnologie en 3D-printing.

Ondanks dat een groot aantal banen in de toekomst zullen verdwijnen, komen er weer veel nieuwe banen bij. De opleidingsinstituten zullen zich continu blijven aanpassen aan de veranderende eisen die de arbeidswereld zal blijven stellen. Zo zorgen zij ervoor dat er voortdurend aanvoer zal zijn van menselijke arbeid, die bij de huidige banenmarkt aansluiting kan vinden. Men hoeft niet angstig te zijn dat automatisering de menselijke arbeid volledig zal verbannen. Opleidingsinstituten en arbeidsmarkt positioneren zich als het ware in een continu cyclus waarin zij zich aan elkaar aanpassen.

24-01-2019

Gijs Hagen

Student Fontys Eindhoven

(Nog niet beoordeeld)

Laden...